10 Vị Thuốc Đông Y Quen Thuộc Quanh Nhà Hỗ Trợ Điều Trị Bệnh Cơ Xương Khớp

Y sĩ y học cổ truyền Hoàng Văn Toàn, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học Viện Phát triển Văn hóa và Chăm sóc Sức khỏe Cộng đồng, nhấn mạnh vai trò quan trọng của hệ thống cơ xương khớp như bộ khung nâng đỡ cơ thể con người. “Khi chức năng này suy yếu hoặc tổn thương, nó không chỉ hạn chế di chuyển mà còn để lại nhiều di chứng lâu dài,” ông Toàn chia sẻ.

Theo y sĩ Toàn, điều trị bệnh cơ xương khớp đòi hỏi cách tiếp cận đa dạng, từ phẫu thuật, tiêm giảm đau, vật lý trị liệu đến châm cứu, nắn xương. Trong đó, Đông y nổi bật với các vị thuốc từ thiên nhiên, dễ tìm quanh nhà, mang lại hiệu quả hỗ trợ mà không cần can thiệp xâm lấn. Tuy nhiên, ông lưu ý: “Mỗi người có cơ địa khác nhau, nên việc áp dụng cần tham khảo ý kiến chuyên gia để tránh rủi ro và đạt kết quả tối ưu.”

Dưới đây là 10 vị thuốc Đông y quen thuộc, được y sĩ Toàn khuyến nghị, có thể hỗ trợ giảm đau, tiêu viêm và cải thiện tình trạng cơ xương khớp:

1. Lá lốt: Loài cây mọc hoang phổ biến ở miền Bắc, với vị nồng, hơi cay và tính ấm. Toàn bộ cây đều dùng làm thuốc, đặc biệt hiệu quả trong việc trị đau nhức xương khớp. Có thể nấu lá lốt với muối để ngâm chân tay lạnh hoặc chườm đắp lên vùng chèn ép thần kinh như hông mông, bả vai.
2. Cây bình vôi: Dây leo xanh quanh năm, dài 2-6m, sống lâu đời. Củ bình vôi được đắp để tiêu viêm, giảm đau, hạ sưng nóng và chống co giật, phù hợp cho các trường hợp viêm khớp hoặc tổn thương gân cơ.
3. Cây dây chìa vôi: Hoạt chất trong ngọn, thân và lá giúp giảm đau lưng, viêm khớp, đồng thời giải phóng gân cơ bị xơ cứng, mang lại sự linh hoạt cho hệ vận động.
4. Cây đu đủ: Quả đu đủ xanh đắp trực tiếp có tác dụng tiêu viêm, giảm đau nhanh chóng và làm mát vùng tổn thương, lý tưởng cho các cơn đau nhức cấp tính.
5. Hạt gấc: Từ cây gấc thân leo lâu năm, dài đến 15m, hạt gấc hỗ trợ chữa nhọt viêm, sưng tấy cơ gân, giúp giảm viêm nhiễm liên quan đến cơ xương khớp.
6. Cây thanh táo: Còn gọi là thuốc trặc hay tần cửu, thuộc họ ô rô (Acanthaceae), phân bố rộng ở châu Á, bao gồm Việt Nam. Thu hái quanh năm, tốt nhất vào tháng 7-8, các bộ phận như rễ, thân, lá dùng trị ra mồ hôi trộm, tê dại tay chân, bong gân và trật khớp.
7. Cây dâm bụt: Trồng phổ biến làm cảnh hoặc hàng rào ở Việt Nam và châu Á, cây ưa sáng ẩm với khả năng tái sinh mạnh. Nó có tác dụng đánh tan u nhọt bên trong, hỗ trợ giảm sưng viêm cơ xương.
8. Tai măng tre: Từ chồi non của cây tre (còn gọi trúc nhị thanh), thu hoạch trong vòng hai tuần, tai măng tre giúp tiêu viêm giảm sưng nhanh chóng và chống co giật, hiệu quả cho các trường hợp tổn thương khớp.
9. Cây gạo: Cây xanh khỏe, thích nghi tốt, vỏ cây gạo dùng điều trị giãn dây chằng gân cơ và hỗ trợ liền xương, phù hợp cho chấn thương hoặc thoái hóa.
10. Cây đa lông: Tên khoa học Ficus drupacea Thunb, thuộc họ Dâu tằm (Moraceae), có vị nhạt, tính mát, lợi tiểu và ra mồ hôi. Đắp thuốc từ cây giúp trị rạn xương và tiêu xương, hỗ trợ phục hồi cấu trúc xương khớp.

Các vị thuốc này không chỉ dễ tìm mà còn an toàn nếu sử dụng đúng cách, góp phần vào xu hướng kết hợp Đông-Tây y trong chăm sóc sức khỏe. Y sĩ Toàn khuyến cáo người bệnh nên kết hợp với lối sống lành mạnh, tập luyện đều đặn và khám định kỳ để kiểm soát bệnh hiệu quả. Nếu có triệu chứng nặng, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn kịp thời.